కృత్రిమ వర్షం: ఢిల్లీలో అది సాధ్యమేనా?
ప్రస్తుత కాలంలో ఢిల్లీలో వాయు కాలుష్యం (ఏక్యూఐ) రికార్డు స్థాయిలో పెరిగింది. ముఖ్యంగా, ఇటీవల కాలంలో ఢిల్లీలో ఆక్సిజన్ లెవల్స్ బాగా తగ్గిపోయి, కాలుష్యం అసహ్యం స్థాయికి చేరుకుంది. అందుకే, ఢిల్లీ పర్యావరణ మంత్రిత్వ శాఖ మరియు ప్రభుత్వాలు వాయు కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడానికి కృషి చేస్తూ, కృత్రిమ వర్షం అనే అంశం గురించి చర్చ చేస్తున్నారు. అయితే, ఈ సమయంలో కృత్రిమ వర్షం సాధ్యమేనా? కృత్రిమ వర్షం ఎలా పని చేస్తుంది? మరియు ఇక్కడ ఉన్న సాంకేతికత ఎందుకు పాఠాలు చూపుతున్నాయో ఈ వ్యాసంలో తెలుసుకుందాం.
ఏక్యూఐ 500 దాటడంతో పరిస్థితి నిష్కర్షణ
ప్రస్తుతం ఢిల్లీలో ఎయిర్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్ (AQI) 500కి పైగా నమోదైంది, ఇది అత్యంత తీవ్ర కాలుష్యాన్ని సూచిస్తుంది. ఒకవేళ ఈ స్థాయిలో కాలుష్యం కొనసాగితే, ప్రజల ఆరోగ్యానికి తీవ్రమైన ప్రమాదం తలెత్తుతుంది. కాలుష్యం కారణంగా సూప్రీం కోర్టు ఆదేశాల ప్రకారం, అన్ని పాఠశాలలు మూసివేయబడినట్లు తెలుస్తోంది. అలాగే, కార్యాలయాలు కూడా 50% సామర్థ్యంతోనే తెరవబడుతున్నాయి. ఈ పరిస్థితిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఢిల్లీ ప్రభుత్వం కృత్రిమ వర్షం ద్వారా కాలుష్యాన్ని తగ్గించే మార్గాన్ని అన్వేషిస్తోంది.
కృత్రిమ వర్షం సాధ్యమేనా?
కృత్రిమ వర్షం అంటే వాస్తవానికి ఎటువంటి ప్రకృతిని మార్చకుండా, కొంత సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఉపయోగించి వర్షాన్ని సృష్టించడం. ఇది సాధించడానికి క్లౌడ్ సీడింగ్ (Cloud Seeding) అనే టెక్నాలజీని ఉపయోగిస్తారు. ఈ సాంకేతికత ద్వారా ఆకాశంలోని మేఘాల రసాయన మార్పులు చేసి, వర్షాన్ని కురిపించవచ్చు.
అయితే, కృత్రిమ వర్షం సృష్టించడానికి అనేక అడ్డంకులు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా, క్లౌడ్ సీడింగ్ ప్రక్రియ పని చేయడానికి ఆకాశంలో కనీసం 40% మేఘాలు ఉండాలి. కానీ ప్రస్తుతం ఢిల్లీలో ఆకాశం స్పష్టంగా ఉంది, అంటే అక్కడ మేఘాలు లేకపోవడం వల్ల ఈ సాంకేతికత ఉపయోగించడం అసాధ్యం అవుతుంది. దీంతో, ఢిల్లీలో ప్రస్తుతం కృత్రిమ వర్షం కురిపించడం కష్టమని చెబుతున్నారు.
ఢిల్లీ వాతావరణ సూచన
అందుబాటులో ఉన్న వాతావరణ సమాచార ప్రకారం, ఢిల్లీలో ప్రస్తుతం పొగమంచు మరియు పొగ ఉన్నప్పటికీ, ఆకాశంలో మేఘాలు కనిపించడం లేదు. ఢిల్లీ వాతావరణం ఇప్పుడు స్పష్టంగా ఉందని అంచనా వేస్తున్నారు. ఈ పరిస్థితి మరికొన్ని రోజులు కొనసాగవచ్చని, రాబోయే రెండు వారాల పాటు ఢిల్లీలో ఆకాశంలో మేఘాలు లేకపోవచ్చని వాతావరణ నిపుణులు అంటున్నారు. ఈ సమయంలో క్లౌడ్ సీడింగ్ టెక్నిక్ ఉపయోగించడం సాధ్యం కాకపోవడంతో, ఢిల్లీకి కృత్రిమ వర్షం రావడం అనేది రాబోయే 15 రోజులు లేదు.
క్లౌడ్ సీడింగ్ టెక్నాలజీ ఎలా పనిచేస్తుంది?
క్లౌడ్ సీడింగ్ ప్రక్రియలో, ప్రత్యేకంగా తయారు చేసిన విమానాలు ఆకాశంలో మేఘాల మధ్యన ప్రయాణిస్తాయి. ఈ విమానాలు మేఘాల్లోకి సిల్వర్ అయోడైడ్, డ్రై ఐస్, మరియు క్లోరైడ్ వంటి రసాయనాలను విడుదల చేస్తాయి. ఈ రసాయనాలు మేఘాల్లోని జలకణాలను ఆకర్షించడానికి సహాయపడతాయి. ఆ జలకణాలు సంయోజితమై, భారీగా వర్షం కురిపిస్తాయి. ఈ ప్రక్రియ ద్వారా కృత్రిమ వర్షం సృష్టించబడుతుంది, అయితే దీనికి మేఘాలు అవసరం.
అయితే, ఈ సాంకేతికత అత్యంత ఖరీదైనది. ఎప్పటికప్పుడు మేఘాల పరిస్థితులను అంచనా వేసి, ఈ సాంకేతికతను ఉపయోగించడం వాస్తవికంగా సాధ్యం కాదు. పైగా, జలవనరుల పరిరక్షణ కూడా ఒక ప్రధాన అంశం, ఎందుకంటే ఈ ప్రక్రియలో వర్షం కురిపించడం వల్ల కొన్ని ప్రాంతాలలో నీటి వనరులు సరిగా పంచబడకపోవచ్చు.
ఢిల్లీకి కృత్రిమ వర్షం అవసరమా?
అవసరమైనంత కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడానికి కృత్రిమ వర్షం ఒక మార్గంగా భావించవచ్చు, కానీ ఇది ప్రముఖ మరియు సమర్థవంతమైన పరిష్కారం కాదు. కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి, మౌలికమైన పరిష్కారాలు అవసరమయ్యే సమయం ఆసన్నమైంది. వృక్షాల పెంపకం, పునరుత్పత్తి శక్తి వనరులు, ప్రధాన వాహనాల ద్వారా కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడం వంటి ఇతర నేరుగా కాలుష్య నియంత్రణ చర్యలు తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యమైనది.
ముగింపు
ఈ సమయంలో ఢిల్లీలో కృత్రిమ వర్షం సృష్టించడం సాధ్యంగా కనిపించదు. క్లౌడ్ సీడింగ్ సాంకేతికత కోసం ఆకాశంలో మేఘాలు అవసరం, కానీ ప్రస్తుతం ఢిల్లీలో అవి లేవు. అయినప్పటికీ, కాలుష్య సమస్యను పరిష్కరించడానికి మరింత సమర్థవంతమైన, దీర్ఘకాలిక పరిష్కారాలు అవసరం. పర్యావరణ స consciente act గురించి ప్రజలలో అవగాహన పెంచుకోవడం, వాతావరణ మార్పులకు మరింత దృష్టి సారించడం ఈ సమస్యను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
