One Nation-One Election: బుధవారం (సెప్టెంబర్ 18) ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అధ్యక్షతన జరిగిన కేంద్ర మంత్రివర్గ సమావేశంలో ‘ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’పై ఏర్పాటైన అత్యున్నత స్థాయి కమిటీ నివేదికను కేబినెట్ ముందు ఉంచగా, దానిని ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించారు. లోక్‌సభ ఎన్నికల ప్రకటనకు ముందు మార్చిలో మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలోని కమిటీ ఈ నివేదికను సమర్పించింది. ఈ నివేదికను క్యాబినెట్ ముందు ఉంచడం న్యాయ మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క 100 రోజుల ఎజెండాలో భాగం.
మొదటి దశగా లోక్‌సభ, రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు ఒకేసారి ఎన్నికలు నిర్వహించాలని, ఆ తర్వాత 100 రోజుల్లో స్థానిక సంస్థల ఎన్నికలు నిర్వహించాలని ఉన్నతస్థాయి కమిటీ సిఫార్సు చేసింది. 2029లో ఒకే దేశం-ఒకే ఎన్నికలను అమలు చేయాలని కమిటీ సూచించింది. గతేడాది మోడీ ప్రభుత్వం ఈ ఉన్నత స్థాయి కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. పార్లమెంటు శీతాకాల సమావేశాల్లోనే పార్లమెంట్‌లో ఆమోదం పొందేందుకు ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుందని భావిస్తున్నారు. దీనికి సంబంధించిన బిల్లును పార్లమెంట్‌లో ఆమోదించేందుకు తమ మిత్రపక్షాలు సహకరిస్తాయని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.
ఏ రాష్ట్రంపై ఎంత ప్రభావం?
ఈ చట్టం ఆమోదం పొంది, 2029లో దేశవ్యాప్తంగా లోక్‌సభ, శాసనసభలకు ఏకకాలంలో ఎన్నికలు జరిగితే, పదవీకాలం పూర్తికాకముందే అనేక రాష్ట్రాల శాసనసభలను రద్దు చేయాల్సి ఉంటుంది. గత సంవత్సరం అంటే 2023లో దాదాపు 10 రాష్ట్రాలలో కొత్త శాసనసభలు ఏర్పడ్డాయి, వీటి పదవీకాలం 2028 వరకు ఉంది. అంటే 2028లో మళ్లీ అక్కడ ఎన్నికలు వస్తాయి కానీ 2029లో ఈ అసెంబ్లీలన్నీ రద్దవుతాయి. అటువంటి పరిస్థితిలో, ఈ 10 రాష్ట్ర అసెంబ్లీలు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల పదవీకాలం దాదాపు ఒక సంవత్సరం మాత్రమే ఉంటుంది. ఈ 10 రాష్ట్రాల్లో హిమాచల్ ప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, రాజస్థాన్, కర్ణాటక, తెలంగాణ, మేఘాలయ, నాగాలాండ్, త్రిపుర, మిజోరం ఉన్నాయి.
పదవీకాలం మూడు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ ఉండవచ్చు
ఇవి కాకుండా 2027లో తదుపరి అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్న రాష్ట్రాలు కూడా ఉన్నాయి. అక్కడి ప్రభుత్వాలు రెండేళ్లు లేదా అంతకంటే తక్కువ కాలం మాత్రమే పదవిలో ఉండగలవు. ఈ రాష్ట్రాల్లో ఉత్తరప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, పంజాబ్, గుజరాత్ ఉన్నాయి. అయితే 2026లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్న రాష్ట్రాలు పశ్చిమ బెంగాల్, తమిళనాడు, అస్సాం, కేరళ. ఒక దేశం, ఒకే ఎన్నికల విషయంలో, ఈ రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు మూడేళ్లు లేదా అంతకంటే తక్కువ కాలం పని చేయవచ్చు. వచ్చే ఏడాది నవంబర్‌లో బీహార్‌లో, వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవరిలో ఢిల్లీలో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఈ కోణంలో చూస్తే ఇక్కడి ప్రభుత్వాలు నాలుగేళ్లపాటు పని చేయవచ్చు.
దాదాపు అరడజను రాష్ట్రాలపై పెద్దగా ప్రభావం లేదు
ఇది కాకుండా, ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నికలు అనే విధానం వల్ల రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ,అసెంబ్లీలు గణనీయంగా ప్రభావితం కానటువంటి అరడజను రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి. ఈ వర్గంలో ఇప్పటివరకు ఎన్నికలు జరిగిన లేదా 2024లో జరగబోయే రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి. ఈ కేటగిరీలో చేర్చబడిన రాష్ట్రాలలో ఒడిశా, ఆంధ్రప్రదేశ్, సిక్కిం, అరుణాచల్ ప్రదేశ్, లోక్‌సభతో పాటు ఈ ఏడాది అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరిగాయి. దీంతో పాటు హర్యానా, జమ్మూకశ్మీర్‌లో అసెంబ్లీ ఎన్నికల ప్రక్రియ కొనసాగుతోంది. ఈ ఏడాది నవంబర్‌లోగా మహారాష్ట్ర, జార్ఖండ్‌లలో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. అక్కడ, 2029లో ఏకకాల ఎన్నికలు ఆరు నెలల గరిష్ట పదవీకాలాన్ని ప్రభావితం చేయవచ్చు.
